Parafia św. Anny

Informacje o parafii

miejscowości: Kalinówka Kościelna, Bagno 7 km, Dudki 4 km, Guzy 2 km, Jaskra 5 km, Kalinówka Królewska 3 km, Kropiwnica 2 km, Ogrodniki 1 km, Sikory 4 km, Starowola 5 km, Szpakowo 8 km, Waśki 4 km, Wójtowce 1 km.

Rys historyczny:
Fundatorem parafii w Kalinówce był Mikołaj Radziwiłł, wojewoda wileński i kanclerz Wielkiego Księstwa Litewskiego. Dnia 27 kwietnia 1511 r. w Goniądzu wystawił on dokument uposażający parafię pw. Trójcy Świętej, Niepokalanego Poczęcia NMP, św. Anny, śś. Mikołaja i Leonarda oraz Wszystkich Świętych. Zbudował także pierwszą drewnianą świątynię w Kalinówce, a do jej obsługi wyznaczył ks. Jakuba z Majek Tykiewki. W 1534 r. fundację powiększył król Zygmunt II August. Kanonicznej erekcji parafii dokonał bp wileński Jan z Książąt Litewskich dyplomem z 14 stycznia 1534 r.
W najstarszym kościele kalinowskim znajdowały się trzy duże ołtarze i jeden mniejszy, poświęcony Najświętszej Maryi Pannie. Ściany wewnątrz kościoła były polichromowane, zdobiła go także rzeźbiona i malowana ambona fundacji proboszcza, ks. Józefa Szczyka. Budynek przetrwał prawdopodobnie do połowy XVII w. Po wojnach ze Szwecją i Moskwą proboszcz Jan Pawiński (1661-1668) odbudował kościół w Kalinówce oraz kaplicę filialną w Brzozowej.
Dnia 17 sierpnia 1761 r. kalinowska świątynia spłonęła razem z archiwum i plebanią. Budowę nowej z drewna modrzewiowego rozpoczął kanonik inflancki i proboszcz kalinowski, ks. Adam Świerzbiński. Budowlę ukończono w 1776 r., a 5 października 1777 r. konsekrował ją bp Jan Szyjkowski, sufragan łucki. Kościół ten służy wiernym do dnia dzisiejszego i jest cennym zabytkiem architektury drewnianej na Podlasiu (wpisanym do rejestru zabytków w 1964 r.). W latach 70. XVIII w. proboszcz, ks. Walenty Klimaszewski odnowił gospodarstwo plebańskie, wzniósł także nową plebanię i zachowany do naszych czasów lamus (wpisany do rejestru zabytków w 1958 r.).
Kościół parafialny przeszedł gruntowny remont w latach 80. XIX w., w trakcie którego m.in. odrestaurowano ołtarz główny i ufundowano nowe organy. W latach 1911-1914 parafianie kalinowscy starali się o budowę większej, murowanej świątyni. Przedsięwzięcia nie zrealizowano z powodu wybuchu wojny. Próby podejmowane w późniejszym okresie również zakończyły się niepowodzeniem. Zabudowa parafialna nie ucierpiała mocno w trakcie II wojny światowej.
W 1974 r. wnętrze kościoła pomalował malarz Stanisław Długozima. Rok później przeprowadzono konserwację ołtarza głównego i wykonano nową chrzcielnicę. W latach 1979-1784 drewniana plebania pochodząca z 1840 r. została rozebrana, a w jej miejsce ks. proboszcz Antoni Kruk zbudował murowaną.
W XX w. z parafii w Kalinówce wyodrębniła się, jako samodzielna jednostka parafialna, wcześniejsza filia w Brzozowej. W 1989 r. bp Edward Kisiel erygował na terenie parafii kalinowskiej kaplicę w Szpakowie, a w 1999 r. abp Stanisław Szymecki poświęcił okazałą kaplicę w miejscowości Bagno. W 2011 r. w nowo odrestaurowanej i poddanej gruntownej konserwacji świątyni i jej otoczeniu parafia świętowała pięćsetlecie istnienia.

Kaplice na terenie parafii:

• Szpakowo - kaplica pw. św. Stanisława B.M. Kaplica powstała z klubu i została poświęcona 20 XI 1989 r. przez bp. Edwarda Kisiela.
• Bagno - kaplica pw. Miłosierdzia Bożego, poświęcona 8 VIII 1999 r. przez abp. Stanisława Szymeckiego.

Cmentarz grzebalny:
400 m od kościoła założony wraz z parafią, pow. 3 ha, powiększony w 1964 r.