Parafia Opatrzności Bożej

Informacje o parafii

Liczba katolików: 2500

Do parafii należą:

miejscowości: Kuźnica, Chreptowce 2 km, Czuprynowo 4 km, Kowale 2-3 km, Kruglany 3 km, Kuścińce 8 km, Łosośna Mała 4 km, Łosośna Wielka 5 km, Nowodziel 5 km, Saczkowce 6 km, Wojnowce 4 km, Wołyńce 7 km, Wyzgi 4 km, Zajzdra 9 km.

Rys historyczny:

Większość badaczy uważa, że kościół w Kuźnicy powstał w 1545 r. Początkowo był on filią parafii w Odelsku, a do rangi samodzielnej parafii został podniesiony między 1601 a 1602 r. Występował wówczas w wizytacji dekanatu grodzieńskiego już bez określenia "filia".
W 1601 r. król Zygmunt III Waza przeznaczył fundusz kościoła odelskiego i jego filii w Kuźnicy i Krynkach na utrzymanie wikariuszy katedralnych w Wilnie. Do końca XVIII w. część tych dochodów przeznaczano na remonty wymienionych wyżej świątyń i utrzymanie ich komendarzy. Z inwentarzy miasteczka Kuźnica z XVII i XVIII w. wiadomo, że miejscowy kościół posiadał 3 włóki miejskie zwolnione od opłat oraz pół placu przy rynku.
Według źródeł parafialnych drewnianą świątynię w Kuźnicy zbudowano już w 1518 r. Była wzniesiona na planie prostokąta, kryta gontem, z jedną frontową wieżą. Nosiła wezwanie Niepokalanego Poczęcia NMP. Podczas XVII-wiecznych wojen kościół został obrabowany przez wojska moskiewskie. Odnowiony, ucierpiał ponownie podczas wojny północnej, zwłaszcza w latach 1700-1709. Zniszczenia wojenne udało się naprawić, a świątynię odrestaurować dzięki kanonikowi wileńskiemu ks. Michałowi Zienkowiczowi. W 1728 r. plebania i jej zabudowania gospodarcze spłonęły w pożarze.
Na przełomie XVIII i XIX stulecia parafianie starali się o budowę murowanego kościoła, projektu nie udało się jednak zrealizować. Tymczasem stara zrujnowana świątynia zawaliła się podczas wichury w 1816 r. W 1819 r. dzięki ofiarności ks. Andrzeja Wróblewskiego i parafian zbudowano nowy kościół drewniany, poświęcony w tym samym roku przez ks. Kazimierza Kubeszowskiego, archidiakona białostockiego.
W 1859 r. wszczęto starania o wzniesienie większego kościoła murowanego, dostosowanego do liczby wiernych. W latach 1860-1864 zbudowano dwuwieżową, trójnawową świątynię z kamieni polnych i cegły. Był to jeden z pierwszych na Białostocczyźnie kościołów, w których zastosowano detale w stylu neogotyckim. Budową kierował ks. prob. Adam Pisanko. Dnia 15 grudnia 1864 r. dziekan grodzieński ks. Aleksander Gintowt poświęcił kościół pw. Opatrzności Bożej. W 1867 r., mimo prób podejmowanych przez gubernatora grodzieńskiego, nie udało się zamknąć świątyni.
Kościół przetrwał bez zniszczeń I wojnę światową. W 1941 r. uniknął pożaru, który pochłonął całe miasteczko. W jego wnętrzu mieszkańcy Kuźnicy ukrywali się przed bombardowaniami. Po ostrzale rosyjskim, który miał miejsce 24 lipca 1944 r., z kościoła pozostały tylko spalone mury.
Po II wojnie światowej terytorium parafii zmniejszyło się w wyniku wytyczenia nowych granic międzypaństwowych. Po przejściu frontu wierni z nowym proboszczem, ks. Janem Malinowskim, przystąpili do odbudowy kościoła. Został odrestaurowany, przykryty nowym dachem, a w kolejnych latach wyposażano jego wnętrze. W 1949 r. zawieszono dzwony, odlane w Przemyślu z materiału zebranego przez parafian.
W latach 80. XX w. ks. prob. Konstanty Andrzejewicz przebudował prezbiterium kościoła, wykonał marmurowy ołtarz i ambonę oraz wzniósł nową plebanię (1984-1988). W 1985 r. w głównym ołtarzu powstała mozaika z przedstawieniem Chrystusa Zmartwychwstałego, autorstwa Stanisława Janiszewskiego. Następny gruntowny remont ks. Andrzejewicz przeprowadził w latach 1994-1997, przygotowując parafię do obchodów Roku Jubileuszowego 2000 oraz konsekracji kościoła. Dzięki ofiarności wiernych udało się m.in. wymienić stare stropy drewniane na żelbetowe, wzmocnić filary, wykonać nowy dach i tynki. Ściany wewnętrzne i sklepienie świątyni ozdobił techniką sgrafitto Jerzy Pasternak, artysta z Krakowa. W tym czasie uporządkowano także otoczenie kościoła.
Dnia 16 września 2012 r. abp białostocki Edward Ozorowski po 148 latach od zakończenia budowy konsekrował kościół kuźnicki.

Kaplice na terenie parafii:
Kaplice wiejskie w Saczkowcach i Kowalach. Odprawiane są tam nabożeństwa wiejskie.

Cmentarz grzebalny:
500 m od kościoła, powiększony w 1921 r., pow. 2,242 ha.